Historia energetyki jądrowej w Polsce

W Polsce nie ma elektrowni jądrowej, a jedynym działającym reaktorem jądrowym jest badawczy reaktor Maria w Otwocku, zarządzany obecnie przez Instytut Energii Atomowej. Niemniej, przygotowania do użytkowania energii jądrowej w Polsce sięgają połowy lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku, kiedy to w 1958 r. uruchomiono pierwszy w Polsce doświadczalny reaktor jądrowy EWA, który pracował do 1995 roku. W 1971 r. polski rząd podjął decyzję o zamiarze budowy elektrowni jądrowej, która miała być zlokalizowana w Żarnowcu. W 1974 r. podpisano nawet między rządem PRL, a rządem ZSRR umowę o współpracy przy budowie elektrowni jądrowej. Jednakże, dopiero w 1982 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie budowy Elektrowni Jądrowej Żarnowiec obejmującej dwa bloki energetyczne typu WWER-440. Budowę rozpoczęto w marcu 1982 roku, ale prace przerwano na początku lat dziewięćdziesiątych głównie pod naciskiem protestów przeciwników energetyki jądrowej.

W 2005 roku rząd Marka Belki przyjął dokument Polityka energetyczna Polski do 2025 roku, w którym optował za budową elektrowni atomowej w Polsce. W 2008 w premier Donald Tusk zapowiedział budowę co najmniej dwóch elektrowni jądrowych w północno-wschodniej Polsce, a w 2010 roku PGE wskazała trzy potencjalne lokalizacje elektrowni jądrowej: Choczewo, Gąski i Żarnowiec. Do końca 2011 miał zostać ogłoszony przetarg na dostawę reaktorów, jednak termin został przesunięty. W 2021 roku premierzy Czech, Słowacji, Słowenii, Rumunii, Polski, Węgier i Francji opublikowali wspólny list otwarty do Komisji Europejskiej, apelując o uwzględnienie roli energii jądrowej jako stabilnego i niskowęglowego źródła energii w europejskiej taksonomii energii odnawialnej.

Elektrownie atomowe na świecie

Pierwsze komercyjne elektrownie jądrowe rozpoczęły działalność w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Oprócz komercyjnych elektrowni jądrowych w ponad 50 krajach, działa około 220 reaktorów badawczych, a kolejne są w budowie. Wiele z tych reaktorów jest nie tylko wykorzystywane do badań i szkoleń, ale także wytwarza izotopy medyczne i przemysłowe. Energia jądrowa dostarcza obecnie około 10% światowej energii elektrycznej z około 440 reaktorów energetycznych i jest drugim co do wielkości na świecie źródłem energii niskoemisyjnej. Technologia jądrowa wykorzystuje energię uwalnianą przez rozszczepianie atomów niektórych pierwiastków i została opracowana po raz pierwszy w latach czterdziestych XX wieku. Podczas II wojny światowej początkowo skupiono się na produkcji bomb, ale w latach pięćdziesiątych zwrócono uwagę na pokojowe wykorzystanie rozszczepienia jądrowego, kontrolując je do wytwarzania energii. Elektrownie jądrowe działają w 32 krajach na całym świecie, ale w rzeczywistości, dzięki regionalnym sieciom przesyłowym, znacznie więcej krajów jest częściowo uzależnionych od energii wytwarzanej w elektrowniach jądrowych. Na przykład Włochy i Dania uzyskują prawie 10% energii elektrycznej z importowanej energii jądrowej. Dziś przemysł jądrowy charakteryzuje się handlem międzynarodowym. Budowany w Azji reaktor może mieć komponenty dostarczane z Kanady, Francji czy Niemiec. Technologia jądrowa pomaga kontrolować rozprzestrzenianie się chorób, pomaga lekarzom w diagnozowaniu i leczeniu pacjentów oraz napędza nasze najbardziej ambitne misje eksploracji kosmosu.

źródło: https://world-nuclear.org/

autor: KZ | 03.11.2022

tagi: Technologie, Biznes