Spadek liczby urodzeń i kolejny kryzys demograficzny

Taki stan rzeczy wynika m.in. z odkładania na później decyzji o założeniu rodziny lub w ogóle pozostawaniu w samotności. Kobiety już powszechnie wybierają ścieżkę rozwoju i kariery zawodowej, również kosztem czasu poświęcanemu dotychczas rodzinie, stąd naturalne ograniczanie obowiązków domowych, a co za tym idzie liczebności potomstwa. Ponadto, poprawa warunków życia paradoksalnie nie wpłynęła na powiększenie rodzin, gdyż Polacy stawiają na wygodniejsze życie, ale przy mniejszej liczbie potomstwa, co jest zauważalnym trendem w większości państw rozwiniętych i rozwijających się. Nie bez znaczenia dla Polek jest również fakt, że w 2020 r. zaostrzono polskie prawo aborcyjne, co wywarło fundamentalny wpływ na decyzyjność względem planowania potomstwa. W skali całej Polski aż ponad połowa rodzin ma jedynie jedno dziecko, a przeciętny wiek rodzących kobiet w 2020 r. wynosił 30,6.

Pandemia zwiększyła ilość zgonów i obniżyła długość życia

Powyższe czynniki mają podłoże socjologiczne i prawne, ale odpowiedzialna w dużej mierze za spadek liczby urodzeń w 2020 roku w Polsce była pandemia koronawirusa. Nowa sytuacja na świecie wywołała u ludzi strach i niepewność, a ekonomicznie przyniosła jeden z największych kryzysów światowych ostatnich lat.

Do 2019 natężenie zgonów w Polsce nie zmieniało się istotnie. W 2019 roku było nas 38 383 tyś, a rok później kiedy wybuchła pandemia ubyło 118 tysięcy obywateli. W 2019 odnotowano 375 tysięcy urodzeń i 409 tysięcy zgonów, natomiast w 2020 r. urodzenia spadły aż o 20 tysięcy, a liczba zgonów zwiększyła się o 68 tysięcy w porównaniu do roku poprzedniego. Wg informacji GUS, bezpośrednie ofiary COVID-19 stanowią około 60% odnotowanego wzrostu umieralności.

Wskutek epidemii COVID-19 i związanej z nią zwiększonej liczby zgonów, trwanie życia w 2020 r. w porównaniu z 2019 r., uległo skróceniu o 1,5 roku w przypadku mężczyzn oraz o 1,1 roku w przypadku kobiet. Urodzony w 2020 r. polski chłopiec statystycznie ma przed sobą 72,6 lat przeciętnego trwania życia, a dziewczynka 80,7 lat. Krótsze trwanie życia mężczyzn, podobnie jak w innych krajach, wynika z wysokiej nadumieralności mężczyzn, która obserwowana jest we wszystkich grupach wiekowych.