Jak chronić się przed kleszczami?

Jak chronić się przed kleszczami? Objawy, choroby i sprawdzone metody profilaktyki

Jak chronić się przed kleszczami? Objawy, choroby i sprawdzone metody profilaktyki
Foto: Erik Karits / pexels.com

Kleszcze to drobne pajęczaki, które mimo swojego niepozornego wyglądu, mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt. Ich obecność w środowisku naturalnym nie jest niczym nowym, jednak w ostatnich dekadach obserwuje się znaczący wzrost ich populacji oraz wydłużenie sezonu aktywności.

Reklama

Dawniej najbardziej narażonymi miesiącami były maj i czerwiec, ale obecnie, ze względu na łagodniejsze zimy i wilgotne lata, kleszcze są aktywne już od marca aż do listopada, a niekiedy nawet przez cały rok. Preferują wilgotne, zacienione środowiska – lasy liściaste i mieszane, zarośla, łąki, obrzeża jezior, ale także miejskie parki, przydomowe ogrody czy działki rekreacyjne. Można je spotkać również w wysokich trawach, pod krzewami i liśćmi oraz w pobliżu szlaków leśnych, gdzie z łatwością mogą przedostać się na ciało przechodzących ludzi czy zwierząt.

Czemu kleszcze są tak niebezpieczne

Największe niebezpieczeństwo związane z kleszczami wynika z faktu, że są one wektorami wielu groźnych chorób. Borelioza, przenoszona przez bakterie Borrelia burgdorferi, to najczęściej diagnozowana choroba odkleszczowa w Polsce. Objawia się wczesnym rumieniem wędrującym, ale jej objawy mogą być również niespecyficzne – zmęczenie, bóle stawów, zawroty głowy, zaburzenia koncentracji, a nawet problemy z pamięcią. Niepokojące jest to, że u części osób borelioza może przybrać postać przewlekłą, co wiąże się z wieloletnim leczeniem i obniżeniem jakości życia. Inną niebezpieczną chorobą jest kleszczowe zapalenie mózgu, które może prowadzić do trwałych uszkodzeń układu nerwowego. Oprócz tych dwóch najbardziej znanych schorzeń, kleszcze przenoszą także m.in. babeszjozę (szczególnie groźną dla psów), anaplazmozę, tularemię, bartonelozę czy riketsjozy. Te choroby mogą występować również w tzw. koinfekcjach, co oznacza, że jedna osoba może zostać zakażona kilkoma patogenami jednocześnie, co znacznie utrudnia leczenie i diagnozę.

Reklama

Pamiętaj o profilaktyce

Należy pamiętać, aby skutecznie radzić sobie z zagrożeniem ze strony kleszczy, niezbędna jest odpowiednia profilaktyka. Przede wszystkim, należy odpowiednio się ubierać wybierając się na spacery do lasu czy na łąkę – długie spodnie, zakryte buty, bluzki z długim rękawem i czapka to podstawa. Ubrania w jasnych kolorach ułatwiają zauważenie kleszcza, który może wędrować po ciele przez kilka godzin, zanim znajdzie odpowiednie miejsce do wkłucia. Warto również stosować repelenty zawierające DEET, ikarydynę lub IR3535 – substancje te skutecznie odstraszają kleszcze, choć ich działanie jest ograniczone w czasie. Po powrocie z terenów zielonych, niezbędne jest dokładne obejrzenie całego ciała – szczególnie pachwin, zgięć kolan i łokci, okolic za uszami oraz głowy, gdzie skóra jest cieńsza, a pasożyty mają ułatwiony dostęp do naczyń krwionośnych.

Jak usunąć kleszcza

W przypadku znalezienia kleszcza wbitego w skórę, należy go jak najszybciej i prawidłowo usunąć, najlepszej podczaj wizyty lekarskiej, aby zrobił to specjalista. Jeśli wizyta u lekarza nie jest możliwa najlepiej wykorzystać do tego specjalne narzędzia dostępne w aptekach, takie jak pęsety lub kleszczołapki, które umożliwiają uchwycenie pasożyta blisko skóry i jego delikatne wykręcenie.

Reklama

Nie należy smarować kleszcza tłuszczem, spirytusem, ani go przypalać – takie działania mogą sprawić, że kleszcz wstrzyknie więcej śliny lub treści z układu pokarmowego, zwiększając ryzyko zakażenia. Po usunięciu kleszcza warto odkazić miejsce wkłucia i obserwować je przez kilka tygodni. W przypadku pojawienia się rumienia lub jakichkolwiek objawów ogólnoustrojowych, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Warto również wiedzieć, że na kleszczowe zapalenie mózgu istnieje skuteczna szczepionka, zalecana szczególnie osobom mieszkającym lub pracującym w rejonach endemicznym tej choroby, a także miłośnikom turystyki leśnej.

Odpowiednia wiedza i działanie

Ochrona przed kleszczami to nie tylko kwestia indywidualna, ale także społeczna. Warto edukować dzieci, seniorów i wszystkich korzystających z terenów zielonych o zasadach profilaktyki, które mogą uratować zdrowie, a czasem nawet życie. Właściciele psów i kotów powinni również zadbać o zabezpieczenie swoich pupili – na rynku dostępne są różne preparaty przeciwkleszczowe, takie jak obroże, krople spot-on, spraye czy tabletki. Regularne sprawdzanie sierści zwierząt po spacerach również może uchronić przed przeniesieniem kleszczy do wnętrza domu.

Reklama

Dziękujemy za przeczytanie całego artykułu.

źródło: gov.pl

autor: KZ | 19.04.2025, 10:44

tagi: Zdrowie, Styl życia

NIE PRZEGAP

W tematem.pl

Reklama