Co to jest zaburzenie osobowości typu borderline

Zaburzenie osobowości typu borderline jest stanem zdrowia psychicznego charakteryzującym się skrajnymi wahaniami nastroju, niestabilnością w relacjach interpersonalnych i impulsywnością. Osoby z borderline mają tendencję do wykazywania impulsywnych i niebezpiecznych zachowań, takich jak lekkomyślna jazda samochodem czy groźba samookaleczenia. Wszystkie te zachowania utrudniają im utrzymanie związków czy też pracy. Objawy zaburzenia osobowości typu borderline to m.in. lęk przed porzuceniem, niestabilne poczucie własnej wartości i problemy z radzeniem sobie z gniewem.

Kogo może dotyczyć ta choroba

Większość zaburzeń osobowości zaczyna się w okresie nastoletnim, kiedy osobowość rozwija się i dojrzewa. W rezultacie, prawie wszystkie osoby zdiagnozowane z zaburzeniem osobowości typu borderline są powyżej 18 roku życia. Chociaż tak naprawdę każdy może doświadczyć BPD, jest to bardziej powszechne, jeśli masz przypadki tej choroby w rodzinie. Osoby z innymi zaburzeniami psychicznymi, takimi jak lęk, depresja lub zaburzenia odżywiania, są również narażone na większe ryzyko. Prawie 75% osób, u których zdiagnozowano borderline, to osoby płci żeńskiej. Badania wskazują, że osoby płci męskiej mogą być równie dotknięte BPD, ale mogą być błędnie zdiagnozowane z zespołem stresu pourazowego lub depresją.

Różnica między zaburzeniem typu borderline a zaburzeniem dwubiegunowym

Chociaż zaburzenie dwubiegunowe również charakteryzuje się dużymi wahaniami nastroju i zachowania, to w przypadku borderline nastrój i zachowanie zmieniają się gwałtownie w odpowiedzi na znaczny stres, zwłaszcza w kontaktach z innymi ludźmi. W zaburzeniu dwubiegunowym nastrój jest bardziej trwały i mniej reaktywny. W przeciwieństwie do osób z borderline, osoby z zaburzeniem dwubiegunowym mają również znaczne zmiany w energii i aktywności.

Oznaki i objawy zaburzenia

Niepokojące wydarzenie lub stresujące doświadczenie może wywołać objawy lub je pogorszyć. Z czasem objawy zwykle się zmniejszają, a nawet mogą całkowicie ustąpić. Objawy mogą mieć charakter od łagodnych do bardzo poważnych i mogą obejmować dowolną kombinację jak np.:

Zachwiane poczucie własnej wartości – osoby z BPD często mają zniekształcony obraz siebie i czują się winne lub zawstydzone, stawiając siebie w złym świetle. Mogą również gwałtownie i dramatycznie zmienić swój obraz siebie. Mają tendencję do sabotowania własnych postępów. Na przykład mogą celowo oblać test lub zrujnować relację.

Gwałtowne zmiany nastroju – osoby z BPD mogą doświadczać nagłych zmian w tym, jak czują się w stosunku do innych, siebie i otaczającego ich świata. Niekontrolowany gniew, strach, lęk, nienawiść, smutek i miłość – zmieniają się często i nagle. Te huśtawki zazwyczaj trwają tylko kilka godzin, a rzadko dłużej niż kilka dni.

Strach przed opuszczeniem – osoby z BPD czują się niekomfortowo będąc same. Kiedy takie osoby czują, że są porzucane lub zaniedbywane, odczuwają intensywny strach lub złość. Mogą śledzić miejsce pobytu swoich bliskich lub powstrzymywać ich przed wyjściem. Z drugiej zaś strony, mogą też odpychać ludzi przed zbytnim zbliżeniem się, aby uniknąć odrzucenia.

Uporczywe uczucia pustki – wiele osób z BPD czuje się smutnych, znudzonych lub niespełnionych. Częste są również uczucia bezwartościowości i nienawiści do siebie.

Niestabilne, intensywne związki

Osoby te mają trudności z utrzymaniem zdrowych relacji osobistych, ponieważ mają tendencję do nagłej i dramatycznej zmiany poglądów na temat innych. Mogą szybko przejść od idealizacji innych do ich dewaluacji i odwrotnie. Ich przyjaźnie, małżeństwa i relacje z członkami rodziny są często chaotyczne i niestabilne.

Problemy z opanowaniem gniewu

Osoby z borderline mają trudności z kontrolowaniem swojego gniewu i często wpadają w intensywną złość. Mogą wyrażać swój gniew za pomocą kąśliwego sarkazmu lub goryczy. Po tych epizodach często pojawia się wstyd i poczucie winy.