Czym jest małpia ospa, czy to nowe globalne zagrożenie dla zdrowia publicznego?
Monkeypox budzi niepokój
W ostatnich latach świat staje w obliczu coraz to nowych zagrożeń zdrowotnych, które zmuszają nas do nieustannej czujności. Jednym z takich zagrożeń, które zyskało na znaczeniu, jest małpia ospa, znana także jako monkeypox. Choć małpia ospa nie jest nowym wirusem, to jej rosnące występowanie w różnych częściach świata, w tym w krajach dotychczas uważanych za wolne od tej choroby, budzi niepokój. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej temu wirusowi, jego historii, objawom, sposobom transmisji oraz metodom zapobiegania.
Reklama
Historia i pochodzenie wirusa
Małpia ospa została po raz pierwszy zidentyfikowana w 1958 roku w laboratoriach, gdzie trzymano małpy do badań. Stąd też pochodzi jej nazwa. Pierwszy przypadek zakażenia u człowieka odnotowano w 1970 roku w Demokratycznej Republice Konga. Od tego czasu wirus sporadycznie pojawiał się w Afryce Środkowej i Zachodniej, głównie w krajach o ograniczonym dostępie do opieki zdrowotnej. Do niedawna uważało się, że małpia ospa jest wyłącznie chorobą endemiczną tych regionów, jednak zmiany w sposobach życia, podróżach międzynarodowych oraz urbanizacji sprawiły, że wirus ten zaczął pojawiać się w innych częściach świata.
Objawy i przebieg choroby
Małpia ospa to wirusowa choroba, której objawy są zbliżone do ospy prawdziwej, aczkolwiek z reguły są łagodniejsze. Okres inkubacji wirusa wynosi zazwyczaj od 7 do 14 dni, choć może się on wydłużyć do 21 dni. Pierwsze objawy to gorączka, bóle mięśni, bóle głowy oraz ogólne osłabienie organizmu. W miarę postępu choroby pojawiają się wysypka i charakterystyczne pęcherzyki, które z czasem przekształcają się w strupy. Wysypka najczęściej zaczyna się na twarzy, a następnie rozprzestrzenia się na inne części ciała, w tym na dłonie, stopy i tułów. W niektórych przypadkach mogą wystąpić poważniejsze powikłania, takie jak zapalenie płuc, sepsa czy zapalenie mózgu, zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością.
Drogi transmisji groźnego wirusa
Wirus małpiej ospy przenosi się głównie poprzez bliski kontakt z zakażonymi zwierzętami lub ludźmi. Rezerwuarem wirusa są różne gatunki gryzoni oraz naczelnych, co sprawia, że osoby mające kontakt z tymi zwierzętami, np. w ramach pracy lub polowań, są bardziej narażone na zakażenie. Do transmisji między ludźmi dochodzi najczęściej poprzez kontakt z płynami ustrojowymi, zmianami skórnymi lub drogą kropelkową. Istnieje również ryzyko przeniesienia wirusa przez zanieczyszczone przedmioty, takie jak pościel, odzież czy naczynia. W przypadku zakażenia kobiet w ciąży, wirus może przeniknąć przez łożysko i zakażać płód.
Reklama
Zapobieganie i leczenie
Obecnie nie istnieje specyficzne leczenie na małpią ospę. Terapia ma charakter objawowy, polegając głównie na łagodzeniu dolegliwości i zapobieganiu powikłaniom. W niektórych przypadkach stosuje się antywirusowe leki, takie jak tecovirimat, jednak ich skuteczność nie jest jeszcze w pełni potwierdzona. W związku z brakiem specyficznej szczepionki przeciwko małpiej ospie, najskuteczniejszą metodą zapobiegania jest unikanie kontaktu z potencjalnymi źródłami zakażenia oraz przestrzeganie zasad higieny osobistej. Szczepionka przeciwko ospie prawdziwej, która była szeroko stosowana przed jej eradykacją, wykazuje pewną skuteczność w zapobieganiu małpiej ospie, co sugeruje, że osoby zaszczepione w przeszłości mogą mieć pewien stopień odporności.
Aktualne wyzwania i perspektywy na przyszłość
W 2022 roku miała miejsce seria wybuchów epidemii małpiej ospy poza Afryką, co zaskoczyło społeczność międzynarodową. Przypadki odnotowano w różnych krajach Europy, Ameryki Północnej oraz Azji. Ten nagły wzrost zachorowań spowodował wzmożone działania w zakresie monitorowania i kontroli choroby. W związku z globalizacją i wzrostem międzynarodowych podróży, istnieje ryzyko, że małpia ospa może stać się problemem na skalę globalną, podobnie jak inne wirusy, które w przeszłości przekroczyły granice geograficzne, jak chociażby SARS-CoV-2.
.@WHO declares #mpox virus a public health emergency of international concern, it's the highest level of alarm under int'l health law.
— United Nations Geneva (@UNGeneva) August 18, 2024
"It’s clear that a coordinated international response is needed to stop these outbreaks and save lives.” - @DrTedros https://t.co/9NsEj4rtNu pic.twitter.com/Ei8XjUOkm2
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz inne międzynarodowe agencje zdrowotne intensyfikują wysiłki na rzecz opracowania skuteczniejszych metod monitorowania, diagnostyki i kontroli małpiej ospy. Ważnym elementem jest również edukacja publiczna, mająca na celu zwiększenie świadomości na temat objawów i sposobów transmisji wirusa. W kontekście walki z nowymi zagrożeniami zdrowotnymi, małpia ospa przypomina nam, jak ważne jest utrzymanie wysokiej gotowości epidemiologicznej oraz współpraca na poziomie globalnym w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych.
Reklama
Kluczem profilaktyka
Małpia ospa to wyzwanie, które nie powinno być ignorowane, szczególnie w kontekście rosnącej liczby przypadków na całym świecie. Chociaż choroba ta jest mniej groźna niż ospa prawdziwa, jej potencjalne konsekwencje dla zdrowia publicznego są znaczące, zwłaszcza w przypadku wystąpienia poważniejszych powikłań. Kluczowe znaczenie ma zatem prowadzenie działań profilaktycznych, wczesne wykrywanie przypadków oraz szybka izolacja zakażonych osób, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się wirusa. Tylko poprzez wspólne wysiłki możemy skutecznie stawić czoła nowym zagrożeniom zdrowotnym, takim jak małpia ospa, i chronić zdrowie publiczne na całym świecie.
Dziękujemy za przeczytanie całego artykułu.
źródło: tematem.pl , X
autor: KZ | 18.08.2024, 10:18
tagi: Aktualności, Zdrowie, Styl życia