Magia przesilenia letniego – początek lata w tradycji

Magia przesilenia letniego – początek lata w tradycji i współczesności

Przesilenie letnie, nazywane także astronomicznym początkiem lata, to moment, w którym Słońce osiąga najwyższy punkt na niebie. Zazwyczaj przypada ono między 20 a 22 czerwca – data ta jest ruchoma i zależy od roku. W 2025 roku przesilenie wypada 21 czerwca. To najdłuższy dzień i najkrótsza noc w roku, moment graniczny, który od tysiącleci był uważany za magiczny i symboliczny.

Reklama

Noc Kupały – starosłowiańskie święto ognia, wody i miłości

W słowiańskiej tradycji ten czas był obchodzony jako Noc Kupały – pradawne święto związane z żywiołami natury, płodnością, miłością i oczyszczeniem. Uroczystości odbywały się zazwyczaj w nocy z 21 na 22 czerwca, choć ze względu na cykl księżycowy i lokalne tradycje, data mogła się nieco różnić.

To właśnie wtedy rozpalano wielkie ogniska, przez które skakano w parach, by zapewnić sobie powodzenie i długie życie. Dziewczęta puszczały na wodę wianki z zapalonymi świecami, a chłopcy próbowali je złowić – w zależności od sukcesu wróżono miłość lub jej brak. Wierzono, że właśnie tej nocy zakwita mityczny kwiat paproci – symbol szczęścia i spełnienia marzeń.

Lato astronomiczne a kalendarzowe – jaka jest różnica?

Choć często używane zamiennie, lato astronomiczne i lato kalendarzowe to dwa różne pojęcia. Lato astronomiczne rozpoczyna się w momencie przesilenia letniego – czyli wtedy, gdy Słońce osiąga najwyższy punkt nad horyzontem. Data ta jest ruchoma i przypada zazwyczaj między 20 a 22 czerwca (w 2025 roku – 21 czerwca). Natomiast lato kalendarzowe zawsze zaczyna się 22 czerwca i kończy 22 września, zgodnie z umownym podziałem roku na cztery równe pory. Różnica wynika z tego, że kalendarz nie odzwierciedla dokładnie ruchów ciał niebieskich, dlatego lato astronomiczne może zaczynać się dzień lub dwa wcześniej niż kalendarzowe.

Reklama

Wianki – współczesne oblicze pradawnej tradycji

Obecnie święto to znane jest szerzej jako Wianki i zyskało bardziej festiwalowy charakter. W wielu miastach – m.in. w Krakowie, Warszawie czy Poznaniu – organizowane są koncerty plenerowe, jarmarki, pokazy sztucznych ogni i warsztaty tworzenia wianków. Tradycja ognisk i puszczania wianków wciąż jest żywa, choć często przybiera bardziej symboliczne formy.

Co ciekawe, w kulturze chrześcijańskiej wykształciło się równoległe święto – noc świętojańska, przypadająca z 23 na 24 czerwca, na cześć Jana Chrzciciela. Z czasem obrzędy pogańskie i chrześcijańskie zaczęły się przenikać, co tylko podkreśla głębokie zakorzenienie tego czasu w kulturze europejskiej.

Letnie przesilenie obecnie – duchowość, kontakt z naturą i harmonia

Współcześnie przesilenie letnie przyciąga uwagę nie tylko ze względu na tradycję, ale i rosnące zainteresowanie duchowością i rytuałami związanymi z naturą. To czas, który wiele osób wykorzystuje do medytacji, afirmacji, oczyszczenia oraz symbolicznego “przywoływania światła” do swojego życia.

Celebracje często trwają więcej niż jedną noc – rozciągają się na cały weekend, dając okazję do spotkań w plenerze, integracji i wspólnego świętowania życia.

Reklama

Przesilenie letnie w Polsce – powrót do korzeni

W Polsce początek lata od wieków był momentem szczególnym, nierozerwalnie związanym z rytmem przyrody i życiem wspólnoty. Obrzędy Nocy Kupały obchodzono głównie na wsiach – nad rzekami, jeziorami, na polanach – gdzie żywioły ognia i wody miały oczyszczającą i magiczną moc. Choć przez wieki tradycje te były wypierane przez chrześcijaństwo, dziś w Polsce przeżywają renesans. Coraz więcej osób sięga do dawnych rytuałów, organizując lokalne wydarzenia, warsztaty zielarskie, taneczne kręgi czy wspólne świętowanie przy ognisku. W ten sposób odradza się duch wspólnotowości i kontaktu z naturą, tak ważny u progu lata.

Zbliża się najpiękniejsza noc w roku✨
I zbliżają się Wianki nad Wisłą🌟

Zapraszamy do Multimedialnego Parku Fontann na wspólne powitanie lata w rytmie dźwięków, świateł i świętojańskiej magii✨💛
Od 13:00 - Piknik Świętojański
Od 20:00 - dwa koncerty🎶
Wstęp wolny. pic.twitter.com/Xj2IwXZXOm
— Kulturalna Warszawa (@kulturalnawawa) June 17, 2025

Wianki nad Wisłą – noc magii i kultury w sercu Warszawy

W Polsce przesilenie letnie, znane jako Noc Kupały, od wieków obchodzone było z ogniem, wodą, tańcem i wróżbami miłosnymi. Dziś święto to powraca, m.in. w formie festiwalu Wianki nad Wisłą w Warszawie. W 2025 roku odbędzie się ono 21 czerwca w Multimedialnym Parku Fontann i obejmie warsztaty plecenia wianków, pokaz puszczania ich na wodzie, koncerty, występy ludowe i pokaz świateł. Na scenie wystąpią m.in. Mrozu, Igo, Margaret, Imany i Alvaro Soler, a wieczór zakończy się transmisją TV i wielkim finałem nad Wisłą. To wyjątkowe wydarzenie łączy pradawne obrzędy z nowoczesną formą świętowania początku lata i odrodzenia więzi z naturą i tradycją.